Tesla Motors şirketi Silikon Vadisi girişimcilerinden Martin Eberhard tarafından iki yıl önce kuruldu ve geçtiğimiz yaz Tesla Roaster'i kamuya sundu. Farklı unsurların karışımından oluşan bu ilkörnek lityum iyon pille çalışan ilk tümden elektronik taşıt özelliğine sahip. 6831 pille çalışan bu araba dört saniyede saatte 60 mil hıza ulaşıyor. Pillerin dolum süreleri arasında 250 mil yol alınabileceği, pillerden birinin alev alması durumunda, her bir pili denetleyen aygıtların tüm düzeneği bir anda devreden çıkartabildikleri belirtiliyor. Başka üreticiler de lityum nikel manganez oksit üzerinde denemeler yapıyorlar.
Dayanma süresi: Tüm piller zamanla güçlerini yitirirler. Ancak lityum iyon piller aşırı miktarda şarj edildiklerinde ve ısındıklarında çok daha hızlı tükenirler. Yapılan araştırmalara göre, tümden dolu olarak 25º C ısıda tutulan ortalama bir dizüstü bilgisayar pili her yıl gücünün yaklaşık %20'sini yitiriyor. Pilin yarı dolu olarak buzdolabında tutulması ömrünü uzatabiliyor.
KAYNAK: Scientific American / (Cumhuriyet Bilim Teknik)
Devamını okuyun...>>
10 Kasım 2007 Cumartesi
6831 PİLLE ÇALIŞAN ARABA
LİTYUM PİLLER NEDEN AŞIRI ISINIP ALEV ALIYOR?
Dizüstü bilgisayarlarda kullanılan kimi lityum iyon piller bazen geri toplanıyor ve piyasadan çekiliyor. Bu güç kaynakları neden aşırı düzeyde ısınıp alev alıyor?
KENDİNİZİ KORUYUN:
Lityum, azıcık bir nemle karşı karşıya kaldığında bile (havadaki nem bile buna yetebilir) ansızın alev alabildiğinden, bu tür pillerin içini açmaya asla yeltenmeyin. Yanan pilleri suyla söndürmeye kalkışmak alevi daha da kızıştıracağından, böyle bir durumda kimyasal esaslı bir söndürücü kullanın. Pil haznesi aşırı düzeyde ısınabileceği ya da alev alabileceği (tam şarj olduğunda bu olasılık daha yüksektir) için, ürünü sıcak yüzeylere ya da doğrudan güneş ışığına maruz bırakmayın. Özellikle de, sıcak havalarda arabada bırakmayın. Ayrıca, pilin kısa devre olması da patlamaya yol açabilir.
Lityum iyon pillerde farklı kimyasal yapılar olmasına karşın, kamera ve cep telefonu pilleri de dahil, yeniden doldurulabilen tüm pillerin eksiucu (katot) lityum kobalt oksitten, artıucu (anot) da grafitten oluşur.
Massachusetts Teknoloji Enstitüsü madde bilimi profesörü Gerbrand Ceder Sapos'e göre, böyle bir kimyasal yapı "doğal olarak az çok güvensiz" olsa da, özenli yapımı ve içine yerleştirilen güvenlik aygıtları sayesinde bu tür kazaların büyük ölçüde önüne geçilebildi.
Elektronik aygıt üreticileri daha dayanıklı pillere gereksinim duyuyor, pil yapımcıları da hata payını sürekli azaltıyor. Pillere daha fazla iyon yerleştirmek suretiyle, üreticiler bu pillerin güç kapasitesini ilk piyasaya çıkış tarihi olan 1991 yılından bu yana dört katına çıkarttılar.
Bir zamanlar butik ürün niteliğinde olan bu piller artık sıradan bir mal özelliğini taşıyor. Örneğin, yeni lityum iyon pil türleri üretmek üzere 2005 yılında kurulan Boston Power şirketi yöneticilerine göre, daha düşük bir maliyetle daha yüksek bir kapasiteye ulaşma arzusu, üreticilerin daha fazla risk almalarına neden oluyor. Beş yıl öncesinin güvenlikle ilgili düzenekleri, daha güçlü pillerin üretilmesinde yetersiz kalıyor, yeni güvenlik düzeneklerini geliştiriliyor.
Bir zamanlar butik ürün niteliğinde olan bu piller artık sıradan bir mal özelliğini taşıyor. Örneğin, yeni lityum iyon pil türleri üretmek üzere 2005 yılında kurulan Boston Power şirketi yöneticilerine göre, daha düşük bir maliyetle daha yüksek bir kapasiteye ulaşma arzusu, üreticilerin daha fazla risk almalarına neden oluyor. Beş yıl öncesinin güvenlikle ilgili düzenekleri, daha güçlü pillerin üretilmesinde yetersiz kalıyor, yeni güvenlik düzeneklerini geliştiriliyor.
Şimdilerde yeni güvenlik aygıtları sayesinde, daha düşük ısıyla daha fazla akım üreten ilkörnekler oluşturuldu. Elektrik ve hibrit araç alanındaki yoğun çalışmaların "elektronik tüketim ürünlerini etkileyecek çok daha güvenli eksiuç malzemelerinin oluşturulmasına yol açması" bekleniyor.
Eksiuçlarda yeni metal oksitlerden yararlanılabileceği gibi, artıuçların karbon esaslıdan silikon esaslıya dönüştürülmesi de söz konusu olabilir. Uzmanlar, bu malzemelerin etkinliği deneylerle kanıtlanıncaya dek, güvenli kullanımın temelinde yine de çok daha yaratıcı bir sistem tasarımının yattığına dikkat çekiyor.
Pil sanayinin, farklı uygulama alanları için oldum olası tek bir kimyasal yapıdan yararlanılmaya çalışıldı. Artık farklı uygulama alanları için farklı türde piller üretmenin zamanı geldi.
KAYNAK: haber7.com
Devamını okuyun...>>
Çöp Diye Atılan Peynir Atık Suyundan Alkol Ürettiler
AA - ANKARA - Devlet Planlama Teşkilatı `nın da desteklediği bir projeyle Türk bilim insanları, peynir atık suyundan alkol üretti. Hacettepe Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Kimya Bölümü öğretim üyesi Prof . Dr. Abdurrahman Tanyolaç başkanlığındaki araştırma grubunun peynir atık suyundan etil alkol üretimi için geliştirdiği yöntem pek çok avantaj sağlıyor .
Türkiye `nin yıllık süt tüketiminin 6 milyon ton civarında olduğunu ve bunun yaklaşık yüzde 20`sinin, 24 bin üretici tarafından peynir ve türevlerini elde etmek için kullanıldığını belirten Prof. Dr. Tanyolaç , yaklaşık bir litre proteini alınmış peynir suyunda 45-50 gram civarında laktoz (süt şekeri) bulunduğunu anlatıyor.
Çevre koruyan kazanç kapısı
Laktozun sadece belirli mayalar tarafından kullanılabilmesinden dolayı, söz konusu atık suyun özel bir arıtma gerektirdiğini söyleyen Prof. Dr. Tanyolaç , dünya piyasasında peynir suyu tozunun kilosu 1.5-2 YTL `den satılabildiğini söylüyor. Tanyolaç proteini alınmış peynir suyununsa `para etmediğini ve bu sebeple problem bir atık olduğunu` belirtiyor. Tanyolaç `ın verdiği bilgiye göre AB , yasalar zorunlu kıldığı için ileri atıksu arıtım prosesleri kullanırken, Türkiye `de söz konusu atığın büyük bölümü arıtılmadan akarsu ve denizlere bırakılıyor.
Yapılan işlemi, "Ekibimizle önce proteini alınmış peynir atık suyunu havalı ortamda arıttık, daha sonra havasız ortamda değişik maya türleri kullanarak bu atıktan en hızlı ve en yüksek oranda etil alkol üreten maya türünü belirleyerek bir proses geliştirdik" diye anlatan Prof. Dr. Tanyolaç , 48 saatten daha az sürede bir litre peynir suyundan 20-23 gram, 35 litre peynir atık suyundan bir litre etil alkol üretmeyi başardıklarını belirtiyor.
Bir litre etil alkolün, saflık derecesine göre 3.5-8 YTL `den satıldığını hatırlatan Tanyolaç , Türkiye `nin denize dökülerek kirlilik yaratan peynir atık suyunu işleyerek hem arıtım yapabileceğini hem de ekonomik kazanç sağlayabileceğini söylüyor. Tanyolaç `a göre, "Avustralya gibi Türkiye de etil alkol üretiminin büyük bölümünü atık peynir suyundan yapabilir."
KAYNAK: 2007-11-08 04:54:55 Radikal
Devamını okuyun...>>
Araştırma Sürüyor: Uzmanlar Körfezdeki maddeyi tanımlayamadı
İzmit Körfezi `nde görülen ve zaman zaman deniz yüzeyinin tamamına yakınını kaplayan beyaz maddeyi, 15 gündür inceleyen TÜBİTAK uzmanları da henüz tanımlayamadı. TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi Kimya ve Çevre Enstitüsü uzmanlarından Doç .Dr. Çolpan Polat Beken, bu maddeyi ilk kez 18 Ekim `de gözlemlediklerini; daha önce Akdeniz , Karadeniz ve Marmara `da da görüldüğünü, ancak ulusal ve uluslararası literatürde bunun tam olarak ne olduğuna ilişkin detaylı bir çalışma bulunmadığını söyledi.
KAYNAK: 2007-11-09 09:52:31 Birgün
Devamını okuyun...>>
Bakandan Biodizel ve Bioetanole Vurgu
Biodizel ve bioetanol konularına özel önem verdiklerini kaydeden Güler, "Bunu benzin yerine kullanabilirsiniz. Bunu buğdaydan üretebilirsiniz, tarım atıklarından üretebilirsiniz. Bunu yaptığınız takdirde ithal ettiğiniz benzinin yüzde 30‘una kadar bunu üretme kabiliyetiniz olur" diye konuştu.
Türkiye‘de bir taraftan yerin altında petrol aranırken kendilerinin de "enerji tarımı"yla bunu gerçekleştireceklerini ifade eden Güler, şöyle konuştu:"Bunu arabanızın deposuna ister yüzde 5 katın, ister yüzde 10 katın. Yüzde 100‘e kadar katabilirsiniz. Pek çok Avrupa ülkelerinde belediye otobüsleri bunu yüzde 100 kullanıyorlar. Hava kirliliğiyle mücadele etmek istiyorsanız bunu kullanacaksınız, cebinizi korumak istiyorsanız bunu yapacaksınız, boş tarım sahalarını kullanmak istiyorsanız bunu yapacaksınız. Fakirlikten şikayet ediyorsanız bunu yapacaksınız, işsizlikle mücadele edecekseniz bunu yapacaksınız, dışa bağımlılıktan şikayet ediyorsanız bunu yapacaksınız."
Türkiye‘de bir taraftan yerin altında petrol aranırken kendilerinin de "enerji tarımı"yla bunu gerçekleştireceklerini ifade eden Güler, şöyle konuştu:"Bunu arabanızın deposuna ister yüzde 5 katın, ister yüzde 10 katın. Yüzde 100‘e kadar katabilirsiniz. Pek çok Avrupa ülkelerinde belediye otobüsleri bunu yüzde 100 kullanıyorlar. Hava kirliliğiyle mücadele etmek istiyorsanız bunu kullanacaksınız, cebinizi korumak istiyorsanız bunu yapacaksınız, boş tarım sahalarını kullanmak istiyorsanız bunu yapacaksınız. Fakirlikten şikayet ediyorsanız bunu yapacaksınız, işsizlikle mücadele edecekseniz bunu yapacaksınız, dışa bağımlılıktan şikayet ediyorsanız bunu yapacaksınız."
KAYNAK: trt.net.tr
Devamını okuyun...>>
Tüpraş'a 77 Bin YTL Ceza
İzmit Tüpraş Rafinerisi yaptığı çevreci yatırımlarının açılışının gerçekleştiği gün, çevreye izinsiz harfiyat attığı için 77 Bin YTL cezaya mahkum oldu. Cezayı Kocaeli Çevre ve Orman Müdürlüğünün kestiği anlaşıldı.
Devamını okuyun...>>
Tüpraş Kapasitesini Arttırdı, Motorin'de Kükürt Oranını Düşürdü
Tüpraş’ın İzmit rafinerisinde Avrupa Birliği (AB) standardında kükürtsüz motorin ile yüksek oktanlı benzin üretimi gerçekleştiren "Dizel Kükürt Giderme ve Yeni Reformer Ünitesi", Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler’in de katıldığı bir törenle açıldı. 390 MİLYON DOLAR: İspanyol Tecnicas Reunidas ile Alarko-Akfen konsorsiyumunun ana yüklenici olarak görev aldığı yeni ünitenin devreye girmesi ile birlikte Avrupa Birliği (AB) standartı olan 50 ppm’nin altında 10 ppm (Tonda 10 gram kükürt) motorin üretimine başlandı. Ünitenin devreye girmesi ile birlikte Tüpraş’ın düşük kükürtlü motorin üretme kapasitesi yılda 2.5 milyon ton, benzin üretim kapasitesi ise 1 milyon ton artış oldu. 109 milyon doları dış kredi olmak üzere toplam 390 milyon dolara mal olan ünitede kullanılan yeni teknoloji ile düşük kükürt içerikli, daha temiz ve çevreci motorin ile daha yüksek oktanlı benzin üretimi sağlanacak.
ÇEVRE DOSTU YATIRIMLAR: Yeni ünitenin açılış töreninde konuşan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, "Hükümet olarak bundan sonra enerji sektörün diğer dallarına yatırım yapacağız. Bunlardan ilki yenilenebilir enerji dediğimiz, çevre dostu yatırımlar olacak" dedi. Standartların daha hassas seviyelere ulaşarak başarıyla uygulanmaya başlandığının altını çizen Güler, şöyle konuştu: "Euro 4’den, Euro 5’e geçilmesi burada çok önemli. Çünkü bir yerde 50 ppm olan kükürt miktarı 10’a düşmekte, 700 birimlik bir miktar 1’e düşürülüyor. Bu teknik açıdan zor bir durum. 700’den 600’e, 500’e düşürürsünüz ama 1’e düşürmek teknik bakımdan zor bir iş. Bunu yaparken önemli miktarda para harcanıyor, bu 390 milyon dolarlık bir kaynak. Bunun yanı sıra sağlığa ve yaşam kalitesine ölçülemeyen oranda katkısı var. Esas anlamlı olan da bu zaten."
ÇEVRE DOSTU YATIRIMLAR: Yeni ünitenin açılış töreninde konuşan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, "Hükümet olarak bundan sonra enerji sektörün diğer dallarına yatırım yapacağız. Bunlardan ilki yenilenebilir enerji dediğimiz, çevre dostu yatırımlar olacak" dedi. Standartların daha hassas seviyelere ulaşarak başarıyla uygulanmaya başlandığının altını çizen Güler, şöyle konuştu: "Euro 4’den, Euro 5’e geçilmesi burada çok önemli. Çünkü bir yerde 50 ppm olan kükürt miktarı 10’a düşmekte, 700 birimlik bir miktar 1’e düşürülüyor. Bu teknik açıdan zor bir durum. 700’den 600’e, 500’e düşürürsünüz ama 1’e düşürmek teknik bakımdan zor bir iş. Bunu yaparken önemli miktarda para harcanıyor, bu 390 milyon dolarlık bir kaynak. Bunun yanı sıra sağlığa ve yaşam kalitesine ölçülemeyen oranda katkısı var. Esas anlamlı olan da bu zaten."
KAYNAK: http://www.haberler.com/
Devamını okuyun...>>
BOR İLE BENZİN TASARRUFU
Bor madeni İlaç, tıp, kimya, enerji, metalurji, iletişim, Elektronik-Elektrik ve Bilgisayar, otomobil, inşaat, tekstil, kağıt, temizleme, tarım ve daha bir çok alanda kullanılıyor. Dünya bor rezervlerinin büyük çoğunluğu ülkemizde. Rezervlerin yüzde 72'si bizde bulunuyor. İşte böyle bir hazinenin üstünde yatan Türkiye'de önemli bir buluşa imza atıldı. İzmir'in Karabağlar semtinde bulunan Mercan Otomotiv'in sahibi Ahmet Tok, borun hidrojen taşıyıcı özelliğinden yararlanarak geliştirdiği sistemin otomobillerde şehir içinde yüzde 25-30, şehirler arasında yüzde 40-50 arasında yakıt tasarrufu sağladığını iddia etti. 61 yaşındaki Tok, 20 yaşından bu yana oto tamirciliği yaptığını, 1986 yılında araçların daha az yakıt harcaması konusunda araştırmalara başladığını, değişik sektörlerde kullanılan borla yaptığı denemeler sonrası 2001 yılında ilk sistemi ürettiğini söyledi. ''Turbo Bor Yakıt Tasarruf Sistemleri'' adıyla patent altına alınan sistemi zaman içinde geliştirmeye devam ettiğini dile getiren Tok, halen ülke çapındaki 9 ilde bayilik verdiği şirketlerin sistemi araçlara uyguladığını kaydetti.
''LABORATUVAR ORTAMINDA TEST EDİLMELİ''
Dokuz Eylül Üniversitesi Makina Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sefa Kuralay, Ahmet Tok tarafından geliştirildiği iddia edilen sistemin laboratuvar ortamında ciddi testlere tabi tutulması gerektiğini dile getirdi ve karayolu üzerinde yapılan testlerin yanıltıcı olabildiğini dile getirdi.
Kaynak: İnternet Haber
''LABORATUVAR ORTAMINDA TEST EDİLMELİ''
Dokuz Eylül Üniversitesi Makina Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sefa Kuralay, Ahmet Tok tarafından geliştirildiği iddia edilen sistemin laboratuvar ortamında ciddi testlere tabi tutulması gerektiğini dile getirdi ve karayolu üzerinde yapılan testlerin yanıltıcı olabildiğini dile getirdi.
Kaynak: İnternet Haber
Devamını okuyun...>>
Evsel Atıkların Geri Dönüştürülmesi
Tabii kaynakların sınırsız olmadığı, dikkatlice kullanılmadığı takdirde bir gün bu kaynakların tükeneceği şüphesizdir. Kaynak israfını önlemenin yanında, hayat standartlarını yükseltme çabaları ve ortaya çıkan enerji krizi ile bu gerçeği gören gelişmiş ülkeler atıkların geri kazanılması ve tekrar kullanılması için yöntemler aramış ve geliştirmişlerdir. Aynı gerçeğin ışığı altında Avrupa Ekonomik Topluluğu üye Ülkerlide atıkların geri kazanılması şartını getirmiştir. (Curi, Kocasoy, 1982)
Kalkınma çabasında olan ve ekonomik zorluklarla karşı karşıya bulunan gelişmekte olan ülkelerinde tabii kaynaklarından uzun vadede ve maksimum bir şekilde faydalanabilmeleri için atık israfına son vermeleri, ekonomik değeri olan maddeleri geri kazanma ve tekrar kullanma yöntemlerini araştırmaları gerekmektedir.Demir, çekli, bakır, kurşun, kağıt, plastik, kauçuk, cam gibi maddelerin geri kazanılması ve tekrar kullanılması, tabii kaynaklarımızın tükenmesini önleyeceği gibi ülke ihtiyaçlarını karşılayabilmek için ithal edilen hurda malzemeye ödenen döviz miktarını azaltacak, kullanılan enerjiden büyük ölçüde tasarruf edilecektir. En az yukarıda sayılanlar kadar önemli olan diğer bir husus da uzaklaştırılacak katı miktarlarında ki büyük azalma ve dolayısıyla çevre kirliliğinin önemli ölçüde önlenmesidir. Özellikle katı atıkları düzenli bir şekilde bertaraf edebilmek için yeterli alan bulunmayan ülkeler için katı atık miktarının ve hacminin azalması büyük bir avantajdır. Araştırmalara göre metallerin geri kazanılması için harcanan enerji metallerin madenlerden çıkartılması için gereken enerjiden çok daha azdır. Şöyle ki geri kazanılmış metalden 1 ton alüminyum yapmak için gereken enerji cevherden yapılacak alüminyum için harcanan enerjinin %4’üdür. Aynı şekilde bakır bileşimlerin, geri kazanılması için gereken enerji bu metalin madenlerden çıkartılması için gereken enerjinin sadece %13, ve demi/çelik için %19’u kadardır. Aynı şekilde 1 ton kullanılmış kağıdın geri kazanılması ile 17 ağaç kurtarılmakta 4100 kilovat saatlik enerji tasarruf edilmektedir ki bu miktar bir ailenin ortalama olarak 1 yılda kullandıkları elektrik enerjisidir. Atıkların önemli miktarını geri dönüştürülerek ve yeniden kullanılabilir malzemeler yapılmaktadır. Örneğin; atıkları içindeki cam, metal, plastik ve kağıt/karton gibi atılar çeşitli işlemlerden geçirilerek yeni bir hammadde olarak değerlendirilebilmektedir. Bu atıkların hammadde gibi kullanılarak şişe, kutu, plastik, kağıt, gübre gibi yeni bir maddeye dönüştürülmelerine geri dönüşüm denir. Sağlıklı bir geri dönüşüm sisteminin ilk basamağı ise bu malzemelerin kaynağında ayırmak suretiyle toplanılmasıdır. Geri dönüştürülebilir nitelikteki bu atıklar normal çöple karıştığında bu malzemelerden üretilen ikincil malzemeler çok daha düşük nitelikte olmakta ve temizlik işlerinde sorunlar olabilmektedir. Bu yüzden geri dönüşüm işleminin en önemli basamağını kaynakta ayırma ve ayrı toplama oluşturur.
Geri Kazanım Konusunda Bunları Biliyor Musunuz ?
• Geri dönüşüm ve tekrar kullanımın ötesinde, atıkların özelliklerinden yararlanılarak içindeki bileşenlerin fizikseli kimyasal veya biyokimyasal yöntemlerle başka ürünlere veya enerjiye çevrilmesine “Geri Kazanım” denilmektedir.
• Geri kazanımla, doğal kaynaklarımız korunur, enerji tasarrufu sağlanır, ekonomiye destek sağlanır, çöplüğe giden atık miktarı azalır ve geleceğe yatırım yapılır.
• Türkiye’de atıkların geri kazanımı konusunda uzun yıllardır süre gelen çalışmalar vardır. Cam kağıt, karton, plastik ve metal atıklar özellikle çöp dökme sahalarından ve sokak toplayıcıları kanalıyla sokaklardan toplanmakta ve hammadde kaynağı olarak çeşitli sektörlerde kullanılmaktadır.
• Kullanılmış ambalajların ve diğer değerlendirilebilir atıkların genel çöpten ayrı ve temiz olarak toplanması yöntemi geri kazanım sürecinin ilk aşamasını oluşturmaktadır. Ayrı toplanan geri kazanılabilir atıkların geri dönüşüm işlemine tabi tutulabilmesi için cinslerine göre de ayrılmaları gerekmektedir.
• Türkiye’de çöp miktarının yaklaşık %15-20’sini geri kazanılabilir nitelikli atıklar oluşturmaktadır.
• Ambalaj çöp değil aynı zamanda bir hammaddedir. Yeniden kazanımı mümkün olan ambalajları evlerimizde ayrı toplayalım.
• Herhangi bir ürünü alırken geri dönüşümlü olmasına dikkat edelim.
• Kağıtlarımızı, defterlerimizi tutumlu kullanıp kullanılmış kağıtları geri kazanalım.
• Tükettiğimiz kağıtları çöpe atmak yerine toplayıp ekonomiye kazandırabilir ve çevre kirliliğini önleyebiliriz.
• Bir ton kullanılmış kağıt, geri kazanıldığında 16 adet çam ağacının bir ton kullanılmış gazete kağıdı kullanıldığında ise 8 adet çam ağacının kesilmesi önlemiş olacaktır.
• İnsanların birbirlerine gönderdiği mektupların %44’ü okunmamaktadır.
• Yalnızca 100.000 aile gereksiz yazışmayı durdurursa, her yıl 150.000 ağaç kesilmekten kurtulacaktır.
• Bir insan, ömrünün 8 ayını, gereksiz yazışma zarflarını açarak geçirmektedir.
• Bir büro elemanı yılda, 81 kilo yüksek vasıflı kağıdı çöpe atmaktadır.
• Bir kere kullanıp atacağımız poşetler yerine, sürekli kullanabileceğimiz bez torba, seper ve fileleri tercih edelim.
• Plastikler doğada parçalanma süresi en uzun olan madde olduğu için yok edilmesi güçtür. Bu nedenle bu maddelerin mümkün olduğunca ayrı biriktirilip geri kazanılmaları sağlanmalıdır.
• Plastik ambalaj atıkları yıkanıp granül haline dönüştürülerek ikincil ürün üretiminde ham madde olarak kullanılmaktadır. Sera örtüsü, otomotiv sektöründe plastik torba, marley, pis su borusu, elyaf ve dolgu malzemesi, araba yedek parçası yapımında kullanılmaktadır.
• Yeni üretime kıyasla, matal ve plastikte % 95 enerji tasarrufu sağlarız.
• Geri dönen her bir ton cam için yaklaşık 100 litre petrol tasarruf edillmiş olacaktır.
• Bir cam şişe doğada 4000 yıl, plastik 1000 yıl, ciklet 5 yıl, bira kutusu 10-100 yıl, sigara filtresi 2 yıl süre ile yok olmamaktadır.
• Evsel atıklar arasında cam şişe ve kavanozların geri dönüşümü ülkemizde oldukça eski yıllara uzanmaktadır. Renklerine göre ayrılan cam şişe ve kavanozlar ve diğer cam atıklar krılarak cam tozu haline getirilir. Cam tozu, kum, kireç taşı ve soda külü ile karıştırılır ve yüksek sıcaklıkta şekillendirilerek yeni ürünlere dönüştürülür. Hangi Maddeler Geri Dönüştürülebilir:Çöpün içindeki geri dönüştürülebilir malzemelerin önemli bir miktarını yiyecek ve içecek ambalajlarında kullanılan metal plastik ve cam atıklar ile kağıt ve karton oluşturmaktadır. Bunun yanında kemik, tekstil parçaları da özel ayırma tesislerinde geri dönüştürülebilmektedir.
Geri Dönüşüm Siteminin 5 Temel Basamağı:
1.Kaynakta Ayırma; Değerlendirilebilir nitelikli atıkları çöple karışmadan oluştukları kaynakta ayırarak biriktirme.
2.Değerlendirilebilir Atıkları Ayrı Toplama; Bu işlem değerlendirilebilir atıkların çöple karışmadan temiz bir şekilde ayrı toplanmasını sağlar.
3.Sınıflama; Bu işlem kaynağında ayrı toplanan malzemelerin cam, metal plastik ve kağıt bazında sınıflara ayrılmasını sağlar.
4.Değerlendirme; Temiz ayrılmış kullanılmış malzemelerin ekonomiğe geri dönüşüm işlemidir.
Bu işlemde malzeme kimyasal ve fiziksel olarak değişime uğrayarak yeni bir malzeme olarak ekonomiye geri döner.
5.Yeni Ürünü Ekonomiye Kazandırma; Geri dönüştürülen ürünün yeniden kullanıma sunulmasıdır.
Geri Dönüşüm Niçin Önemlidir ?
1) Doğal kaynaklarımız korunur.
2) Enerji tasarrufu sağlanır.
3) Doğaya zarar veren atık miktarı azalır.
4) Geri dönüşüm geleceğe ve ekonomiye yatırım demektir.Tüm bunların ötesinde geri dönüşüm DOĞAL KAYNAKLARIN EN VERİMLİ ŞEKİLDE KULLANILMASINI SAĞLAYAK, GELECEK KUŞAKLARA POTANSİYEL KAYNAKLARIN MÜMKÜN OLABİLEN EN FAZLA MİKTARINI BIRAKABİLECEK EN ÖNEMLİ KATI ATIK YÖNETİM BİÇİMİDİR.
Ambalaj Atıklarının Geri Toplanması Ambalaj atıklarınızı mavi renkli torbalarda biriktirin.Yetkililerce belirtilen zamanlarda dışarıya koyun veya sarı renkli ambalaj konteynerine atın.
Ambalaj Konteynerine Atılacak Malzemeler
• Plastik su, meşrubat, şampuan ve sıvı deterjan şişeleri, plastik torbalar.
• Teneke- alüminyum meşrubat ve konserve kutuları.
• Yoğurt, krema gibi yiyeceklerin konduğu plastik kaplar.
• Alüminyum folyo kaplı yiyecek ve içecek kutuları.
• Karton ve alüminyumdan yapılmış meyva suyu ve süt kutuları.
• Her türlü plastik maddeden yapılmış ve geri dönüş işareti olan malzemeler. Not: Lütfen ambalaj atıklarınızı kapaksız olarak ve kirletmeden atın.
Ambalaj Konteynerine Atılmaması Gereken Malzemeler
• Motor yağı bidonu.
• Agresol, boya bidonu ve teneke kutuları.
• Margarin kapları.
• Kirli ve yağlı şişeler.
Camların Geri Toplanması Cam atıklarınızı biriktirin. Yetkililerce belirtilen zamanlarda dışarıya bırakın veya cam kumbaralarına atın.
Cam Kumbaralarına Atılacak Malzemeler
• Kapaksız cam şişeler.
• Cam su bardakları, sürahi, vazo vb.
• Cam kavanozlar.
Cam Kumbaralarına Atılmaması Gereken Malzemeler
• Porselen ve seramik parçaları.
• Ampul florasan vb. Maddeler
• Çok kirli camlar.
• Ayna ve pencere gibi düz camlar.
• Araç camları.
Not: Lütfen cam atıklarınızı temiz olarak renkli camlarınızı renkli, renksiz camlarınızı renksiz cam kumbaralarına atınız. Şişe ve kavanozların kapaklarını mutlaka çıkarınız.
Çöplerin Ayrı Toplama Sistemi
• Ev, okul, işyerlerinizde biriken atıkların önemli bir bölümü yeniden değerlendirilebilen nitelikte atıklardır. Bu değerlendirilebilen atıkları temiz ve ayrı olarak toplayabilirsek bunlardan yeni ürünler üreterek geri kazanabiliriz. Lastik ve metal ambalaj atıkları doğada uzun yıllar bozulmadığından çevremizde görülmüş ve kullanım bakımından da kirletmektedir. Geri kazanma işlemiyle hem atık miktarını azaltmış hem de malzeme tüketimini azaltarak doğal kaynakları korumuş olacağız. Ayrıca metal ve plastik ambalajların geri kazanılmasıyla %95 enerji tasarrufu sağlayacağız. Bu çalışmamızın daha başarılı ve sizlere daha faydalı olması için size de bazı görevler düşmektedir.
• Konteynerlerin ve çevresinin temizliğine dikkat edelim.
• Konteynerlerin dışına ve çevresine kesinlikle çöp atmayalım ve attırmayalım.
• Konteynerlerin kapaklarını daima kapalı tutalım.
KAYNAK: T.C. Beşiktaş Belediyesi Web Sitesi.
Kalkınma çabasında olan ve ekonomik zorluklarla karşı karşıya bulunan gelişmekte olan ülkelerinde tabii kaynaklarından uzun vadede ve maksimum bir şekilde faydalanabilmeleri için atık israfına son vermeleri, ekonomik değeri olan maddeleri geri kazanma ve tekrar kullanma yöntemlerini araştırmaları gerekmektedir.Demir, çekli, bakır, kurşun, kağıt, plastik, kauçuk, cam gibi maddelerin geri kazanılması ve tekrar kullanılması, tabii kaynaklarımızın tükenmesini önleyeceği gibi ülke ihtiyaçlarını karşılayabilmek için ithal edilen hurda malzemeye ödenen döviz miktarını azaltacak, kullanılan enerjiden büyük ölçüde tasarruf edilecektir. En az yukarıda sayılanlar kadar önemli olan diğer bir husus da uzaklaştırılacak katı miktarlarında ki büyük azalma ve dolayısıyla çevre kirliliğinin önemli ölçüde önlenmesidir. Özellikle katı atıkları düzenli bir şekilde bertaraf edebilmek için yeterli alan bulunmayan ülkeler için katı atık miktarının ve hacminin azalması büyük bir avantajdır. Araştırmalara göre metallerin geri kazanılması için harcanan enerji metallerin madenlerden çıkartılması için gereken enerjiden çok daha azdır. Şöyle ki geri kazanılmış metalden 1 ton alüminyum yapmak için gereken enerji cevherden yapılacak alüminyum için harcanan enerjinin %4’üdür. Aynı şekilde bakır bileşimlerin, geri kazanılması için gereken enerji bu metalin madenlerden çıkartılması için gereken enerjinin sadece %13, ve demi/çelik için %19’u kadardır. Aynı şekilde 1 ton kullanılmış kağıdın geri kazanılması ile 17 ağaç kurtarılmakta 4100 kilovat saatlik enerji tasarruf edilmektedir ki bu miktar bir ailenin ortalama olarak 1 yılda kullandıkları elektrik enerjisidir. Atıkların önemli miktarını geri dönüştürülerek ve yeniden kullanılabilir malzemeler yapılmaktadır. Örneğin; atıkları içindeki cam, metal, plastik ve kağıt/karton gibi atılar çeşitli işlemlerden geçirilerek yeni bir hammadde olarak değerlendirilebilmektedir. Bu atıkların hammadde gibi kullanılarak şişe, kutu, plastik, kağıt, gübre gibi yeni bir maddeye dönüştürülmelerine geri dönüşüm denir. Sağlıklı bir geri dönüşüm sisteminin ilk basamağı ise bu malzemelerin kaynağında ayırmak suretiyle toplanılmasıdır. Geri dönüştürülebilir nitelikteki bu atıklar normal çöple karıştığında bu malzemelerden üretilen ikincil malzemeler çok daha düşük nitelikte olmakta ve temizlik işlerinde sorunlar olabilmektedir. Bu yüzden geri dönüşüm işleminin en önemli basamağını kaynakta ayırma ve ayrı toplama oluşturur.
Geri Kazanım Konusunda Bunları Biliyor Musunuz ?
• Geri dönüşüm ve tekrar kullanımın ötesinde, atıkların özelliklerinden yararlanılarak içindeki bileşenlerin fizikseli kimyasal veya biyokimyasal yöntemlerle başka ürünlere veya enerjiye çevrilmesine “Geri Kazanım” denilmektedir.
• Geri kazanımla, doğal kaynaklarımız korunur, enerji tasarrufu sağlanır, ekonomiye destek sağlanır, çöplüğe giden atık miktarı azalır ve geleceğe yatırım yapılır.
• Türkiye’de atıkların geri kazanımı konusunda uzun yıllardır süre gelen çalışmalar vardır. Cam kağıt, karton, plastik ve metal atıklar özellikle çöp dökme sahalarından ve sokak toplayıcıları kanalıyla sokaklardan toplanmakta ve hammadde kaynağı olarak çeşitli sektörlerde kullanılmaktadır.
• Kullanılmış ambalajların ve diğer değerlendirilebilir atıkların genel çöpten ayrı ve temiz olarak toplanması yöntemi geri kazanım sürecinin ilk aşamasını oluşturmaktadır. Ayrı toplanan geri kazanılabilir atıkların geri dönüşüm işlemine tabi tutulabilmesi için cinslerine göre de ayrılmaları gerekmektedir.
• Türkiye’de çöp miktarının yaklaşık %15-20’sini geri kazanılabilir nitelikli atıklar oluşturmaktadır.
• Ambalaj çöp değil aynı zamanda bir hammaddedir. Yeniden kazanımı mümkün olan ambalajları evlerimizde ayrı toplayalım.
• Herhangi bir ürünü alırken geri dönüşümlü olmasına dikkat edelim.
• Kağıtlarımızı, defterlerimizi tutumlu kullanıp kullanılmış kağıtları geri kazanalım.
• Tükettiğimiz kağıtları çöpe atmak yerine toplayıp ekonomiye kazandırabilir ve çevre kirliliğini önleyebiliriz.
• Bir ton kullanılmış kağıt, geri kazanıldığında 16 adet çam ağacının bir ton kullanılmış gazete kağıdı kullanıldığında ise 8 adet çam ağacının kesilmesi önlemiş olacaktır.
• İnsanların birbirlerine gönderdiği mektupların %44’ü okunmamaktadır.
• Yalnızca 100.000 aile gereksiz yazışmayı durdurursa, her yıl 150.000 ağaç kesilmekten kurtulacaktır.
• Bir insan, ömrünün 8 ayını, gereksiz yazışma zarflarını açarak geçirmektedir.
• Bir büro elemanı yılda, 81 kilo yüksek vasıflı kağıdı çöpe atmaktadır.
• Bir kere kullanıp atacağımız poşetler yerine, sürekli kullanabileceğimiz bez torba, seper ve fileleri tercih edelim.
• Plastikler doğada parçalanma süresi en uzun olan madde olduğu için yok edilmesi güçtür. Bu nedenle bu maddelerin mümkün olduğunca ayrı biriktirilip geri kazanılmaları sağlanmalıdır.
• Plastik ambalaj atıkları yıkanıp granül haline dönüştürülerek ikincil ürün üretiminde ham madde olarak kullanılmaktadır. Sera örtüsü, otomotiv sektöründe plastik torba, marley, pis su borusu, elyaf ve dolgu malzemesi, araba yedek parçası yapımında kullanılmaktadır.
• Yeni üretime kıyasla, matal ve plastikte % 95 enerji tasarrufu sağlarız.
• Geri dönen her bir ton cam için yaklaşık 100 litre petrol tasarruf edillmiş olacaktır.
• Bir cam şişe doğada 4000 yıl, plastik 1000 yıl, ciklet 5 yıl, bira kutusu 10-100 yıl, sigara filtresi 2 yıl süre ile yok olmamaktadır.
• Evsel atıklar arasında cam şişe ve kavanozların geri dönüşümü ülkemizde oldukça eski yıllara uzanmaktadır. Renklerine göre ayrılan cam şişe ve kavanozlar ve diğer cam atıklar krılarak cam tozu haline getirilir. Cam tozu, kum, kireç taşı ve soda külü ile karıştırılır ve yüksek sıcaklıkta şekillendirilerek yeni ürünlere dönüştürülür. Hangi Maddeler Geri Dönüştürülebilir:Çöpün içindeki geri dönüştürülebilir malzemelerin önemli bir miktarını yiyecek ve içecek ambalajlarında kullanılan metal plastik ve cam atıklar ile kağıt ve karton oluşturmaktadır. Bunun yanında kemik, tekstil parçaları da özel ayırma tesislerinde geri dönüştürülebilmektedir.
Geri Dönüşüm Siteminin 5 Temel Basamağı:
1.Kaynakta Ayırma; Değerlendirilebilir nitelikli atıkları çöple karışmadan oluştukları kaynakta ayırarak biriktirme.
2.Değerlendirilebilir Atıkları Ayrı Toplama; Bu işlem değerlendirilebilir atıkların çöple karışmadan temiz bir şekilde ayrı toplanmasını sağlar.
3.Sınıflama; Bu işlem kaynağında ayrı toplanan malzemelerin cam, metal plastik ve kağıt bazında sınıflara ayrılmasını sağlar.
4.Değerlendirme; Temiz ayrılmış kullanılmış malzemelerin ekonomiğe geri dönüşüm işlemidir.
Bu işlemde malzeme kimyasal ve fiziksel olarak değişime uğrayarak yeni bir malzeme olarak ekonomiye geri döner.
5.Yeni Ürünü Ekonomiye Kazandırma; Geri dönüştürülen ürünün yeniden kullanıma sunulmasıdır.
Geri Dönüşüm Niçin Önemlidir ?
1) Doğal kaynaklarımız korunur.
2) Enerji tasarrufu sağlanır.
3) Doğaya zarar veren atık miktarı azalır.
4) Geri dönüşüm geleceğe ve ekonomiye yatırım demektir.Tüm bunların ötesinde geri dönüşüm DOĞAL KAYNAKLARIN EN VERİMLİ ŞEKİLDE KULLANILMASINI SAĞLAYAK, GELECEK KUŞAKLARA POTANSİYEL KAYNAKLARIN MÜMKÜN OLABİLEN EN FAZLA MİKTARINI BIRAKABİLECEK EN ÖNEMLİ KATI ATIK YÖNETİM BİÇİMİDİR.
Ambalaj Atıklarının Geri Toplanması Ambalaj atıklarınızı mavi renkli torbalarda biriktirin.Yetkililerce belirtilen zamanlarda dışarıya koyun veya sarı renkli ambalaj konteynerine atın.
Ambalaj Konteynerine Atılacak Malzemeler
• Plastik su, meşrubat, şampuan ve sıvı deterjan şişeleri, plastik torbalar.
• Teneke- alüminyum meşrubat ve konserve kutuları.
• Yoğurt, krema gibi yiyeceklerin konduğu plastik kaplar.
• Alüminyum folyo kaplı yiyecek ve içecek kutuları.
• Karton ve alüminyumdan yapılmış meyva suyu ve süt kutuları.
• Her türlü plastik maddeden yapılmış ve geri dönüş işareti olan malzemeler. Not: Lütfen ambalaj atıklarınızı kapaksız olarak ve kirletmeden atın.
Ambalaj Konteynerine Atılmaması Gereken Malzemeler
• Motor yağı bidonu.
• Agresol, boya bidonu ve teneke kutuları.
• Margarin kapları.
• Kirli ve yağlı şişeler.
Camların Geri Toplanması Cam atıklarınızı biriktirin. Yetkililerce belirtilen zamanlarda dışarıya bırakın veya cam kumbaralarına atın.
Cam Kumbaralarına Atılacak Malzemeler
• Kapaksız cam şişeler.
• Cam su bardakları, sürahi, vazo vb.
• Cam kavanozlar.
Cam Kumbaralarına Atılmaması Gereken Malzemeler
• Porselen ve seramik parçaları.
• Ampul florasan vb. Maddeler
• Çok kirli camlar.
• Ayna ve pencere gibi düz camlar.
• Araç camları.
Not: Lütfen cam atıklarınızı temiz olarak renkli camlarınızı renkli, renksiz camlarınızı renksiz cam kumbaralarına atınız. Şişe ve kavanozların kapaklarını mutlaka çıkarınız.
Çöplerin Ayrı Toplama Sistemi
• Ev, okul, işyerlerinizde biriken atıkların önemli bir bölümü yeniden değerlendirilebilen nitelikte atıklardır. Bu değerlendirilebilen atıkları temiz ve ayrı olarak toplayabilirsek bunlardan yeni ürünler üreterek geri kazanabiliriz. Lastik ve metal ambalaj atıkları doğada uzun yıllar bozulmadığından çevremizde görülmüş ve kullanım bakımından da kirletmektedir. Geri kazanma işlemiyle hem atık miktarını azaltmış hem de malzeme tüketimini azaltarak doğal kaynakları korumuş olacağız. Ayrıca metal ve plastik ambalajların geri kazanılmasıyla %95 enerji tasarrufu sağlayacağız. Bu çalışmamızın daha başarılı ve sizlere daha faydalı olması için size de bazı görevler düşmektedir.
• Konteynerlerin ve çevresinin temizliğine dikkat edelim.
• Konteynerlerin dışına ve çevresine kesinlikle çöp atmayalım ve attırmayalım.
• Konteynerlerin kapaklarını daima kapalı tutalım.
KAYNAK: T.C. Beşiktaş Belediyesi Web Sitesi.
Devamını okuyun...>>
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)
Kayıtlar
